نظام حکومتی تکساخت در مقابل نظامهای سیاسی چندساخت و فدرال قرار میگیرد.[۲] در کشورهای فدرال، در کنار حکومت مرکزی، حکومتهای محلی خودگردانی نیز با درجه حاکمیت نسبتاً بالایی وجود دارند ولی نظام حکومت متمرکز تمام مدیریتهای ملی و محلی را در کنترل خود دارد و میزان قدرت مدیریتهای محلی را تعیین میکند. در کشورهای غیرفدرال، واحدهای حکومتی همچون استان و شهرستان از حاکمیت برخوردار نیستند و تنها به عنوان واسطه میان شهروندان و حکومت مرکزی عمل میکنند.[۳] در حکومتهای تکساخت قدرت سیاسی معمولاً از یک نقطه کانونی به نام پایتخت اعمال میشود و کشور بیش از یک هسته سیاسی قوی در اختیار ندارد.[۴]
این نوع از حکومت هم در کشورهای تکقومی مانند ژاپن و ایسلند و هم در کشورهای چندقومی مانند ترکیه و سوریه رایج است.